ŚWIADCZENIA POMOCY SPOŁECZNEJ
Świadczenia pomocy społecznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. DZ.U. z 2023 r. poz. 901 z późn. zm.) udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:
- ubóstwa,
- sieroctwa,
- bezdomności,
- bezrobocia,
- niepełnosprawności,
- długotrwałej lub ciężkiej choroby,
- przemocy w rodzinie,
- potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
- trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust.1 pkt.1 lit. c lub ustawy z dnia 12 grudnia 2013 o cudzoziemcach
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
- alkoholizmu lub narkomanii,
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł, zwanej „kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej”,
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł, zwanej „kryterium dochodowym na osobę w rodzinie”,
- rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej „kryterium dochodowym rodziny”.
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej mają osoby i rodziny, które spełniają określone kryterium dochodowe przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z wymienionej wyżej okoliczności poza ubóstwem.
Przy ustalaniu kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń pieniężnych pomocy społecznej brane są pod uwagę dochody osoby zainteresowanej i jej rodziny z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku do ośrodka pomocy społecznej, lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony.
Wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia z pomocy społecznej wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania. Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad dokonuje oceny sytuacji życiowej, występujących problemów i zakresu potrzeb.
Formy pomocy:
- Świadczenia pieniężne:
- zasiłek stały,
- zasiłek okresowy,
- zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
- zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
- pomoc na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki,
- świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust.1 pkt.1 lit. c lub ustawy z dnia 12 grudnia 2013 o cudzoziemcach
- wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd.
- Świadczenia niepieniężne:
- praca socjalna,
- bilet kredytowany,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne,
- składki na ubezpieczenie społeczne,
- pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
- sprawienie pogrzebu,
- poradnictwo specjalistyczne,
- interwencja kryzysowa,
- schronienie
- posiłek,
- niezbędne ubranie,
- usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy,
- specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
- mieszkanie chronione,
- pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
- pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie – w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych,
Opis świadczeń najczęściej realizowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Krośnie.
Zasiłek stały
- Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolne do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
- Zasiłek stały ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;
- Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 100 zł miesięcznie.
- W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna zasiłek stały nie przysługuje.
- Osobę przebywającą w domu pomocy społecznej lub ubiegającą się o przyjęcie do niego uznaje się za osobę samotnie gospodarującą, jeżeli przed przyjęciem do domu pomocy społecznej lub rozpoczęciem oczekiwania na miejsce w takim domu była uprawniona do zasiłku stałego.
- Przy ustaleniu uprawnienia oraz wysokości zasiłku stałego do dochodu nie wlicza się kwoty zasiłku okresowego
Zasiłek okresowy
- Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
- rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
- Zasiłek okresowy ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
- w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
- Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2 nie może być niższa niż 50% różnicy między:
- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
- Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
- W przypadku podjęcia zatrudnienia przez osobę objętą kontraktem socjalnym pobierającą zasiłek okresowy, może być on wypłacany nadal niezależnie od dochodu, do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek okresowy, nie dłużej jednak niż do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba została zatrudniona.
- Zasiłek okresowy jest wypłacany niezależnie od dochodu w sytuacji określonej w ust. 4a nie częściej niż raz na 2 lata.
- Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
Zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy
W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy.
Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego a także osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Dla osób, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej zasiłek celowy może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub kryterium dochodowego rodziny, który nie podlega zwrotowi.
Pomoc w formie dożywiania
Pomoc w postaci dożywiania realizowana jest zgodnie z zastrzeżeniami Uchwały Nr 149 Rady Ministrów z dnia 23 sierpnia 2023 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2024-2028. Celem programu jest zapewnienie posiłku dzieciom, uczniom i młodzieży oraz objęcie pomocą osób dorosłych, zwłaszcza osób starszych, chorych lub niepełnosprawnych i samotnych.
Pomoc może być udzielana w formie:
- posiłku,
- świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności,
- świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.
Świadczenie pieniężne i świadczenie rzeczowe może być przyznane w przypadku braku możliwości zapewnienia posiłku lub gdy przyznanie pomocy w formie posiłku byłoby nieuzasadnione z uwagi na sytuacje osobistą lub rodzinną.
Od 1 stycznia 2024 r. weszła w życie Uchwała Nr LXVI/1897/23 Rady Miasta Krosna z dnia 28 grudnia 2023 r. w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do korzystania z pomocy w ramach wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2024 - 2028. Zgodnie z powyższą uchwałą w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy uczeń albo dziecko wyraża chęć zjedzenia posiłku, odpowiednio dyrektor szkoły lub przedszkola informuje Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Krośnie o potrzebie udzielenia pomocy w formie posiłku.
Pomoc w zakresie dożywiania może być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 200% kryterium dochodowego (w przypadku osoby samotnie gospodarującej stanowi to kwotę 1 552,00 zł, a w przypadku osoby w wieloosobowym gospodarstwie kwotę 1 200,00 zł.
Usługi opiekuńcze
Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze z zadań własnych gminy oraz specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi z zadań zleconych gminie obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych takich jak; robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, załatwianie drobnych spraw w urzędach, zapewnienie kontaktu z otoczeniem oraz zabiegi pielęgnacyjne dla osób obłożnie chorych.
Usługi opiekuńcze w zależności od dochodu na jedną osobę w rodzinie świadczone są nieodpłatnie, częściowo odpłatnie lub odpłatnie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Ośrodek całkowicie lub częściowo odstępuje od żądania odpłatności za usługi.
Pomoc w formie usług opiekuńczych przyznawana jest w oparciu o Ustawę o pomocy społecznej, Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych i Uchwałę Rady Miasta Krosna.
Do wniosku o przyznanie usług opiekuńczych dodatkowo wymagane jest dołączenie zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego konieczność opieki osoby drugiej.
Wykonawcą usług opiekuńczych jest Zarząd Okręgowy Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej Stowarzyszenie Charytatywne w Krośnie, natomiast wykonawcą usług opiekuńczych specjalistycznych usług opiekuńczych jest Zarząd Rejonowy Polskiego Czerwonego Krzyża w Krośnie.
Całkowity koszt 1 godziny usług opiekuńczych zadań własnych gminy świadczonych przez PKPS wynosi 39,00 zł, natomiast koszt 1 godziny usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych przez PCK wynosi 40,00 zł. Specjalistyczne usługi opiekuńcze z zadań zleconych gminy dla osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi 1 godzina świadczonych usług wynosi 40,00 zł natomiast dla dzieci z zaburzeniami psychicznymi stawka za 1 godzina wynosi 45,00 zł.