Na czym polega pomoc społeczna?
Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Zadaniem pomocy społecznej jest podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Kto ma prawo do świadczeń?
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, przysługuje:
- osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
- cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w RP;
- obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym na terytorium RP, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.
Z jakich powodów udzielana jest pomoc społeczna?
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
- ubóstwa,
- sieroctwa,
- bezdomności,
- bezrobocia,
- niepełnosprawności,
- długotrwałej lub ciężkiej choroby,
- przemocy w rodzinie,
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
- bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego,
- zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
- braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo – wychowawcze,
- trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
- alkoholizmu lub narkomanii,
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Jakie są rodzaje świadczeń z pomocy społecznej?
Świadczeniami z pomocy społecznej są:
- świadczenia pieniężne:
- zasiłek stały,
- zasiłek okresowy,
- zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
- pomoc dla rodzin zastępczych,
- pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki.
- świadczenia niepieniężne:
- praca socjalna,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne,
- składki na ubezpieczenie społeczne,
- sprawienie pogrzebu,
- poradnictwo specjalistyczne,
- interwencja kryzysowa,
- schronienie,
- posiłek,
- niezbędne ubranie,
- usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy,
- specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
- mieszkanie chronione,
- pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
- opieka i wychowanie w rodzinie zastępczej i w placówce opiekuńczo – wychowawczej,
- pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, mieszkaniowych tym w mieszkaniu chronionym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie – w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych,
- szkolenia, poradnictwo rodzinne i terapia rodzinna prowadzone przez ośrodki adopcyjno – opiekuńcze.
Komu przysługuje świadczenie pieniężne?
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł,
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł,
- rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie
– przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w pkt 2 powodów przyznania pomocy społecznej lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.
Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyniku badań progu interwencji socjalnej. Badania progu interwencji socjalnej dokonuje Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Jak oblicza się dochód?
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów netto z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
- miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych;
składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w - Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach;
- kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Do dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego oraz wartości świadczeń w naturze.
Procedura przyznania zasiłku, świadczenia:
- należy zgłosić ustnie lub wnieść podanie na piśmie o udzielenie pomocy do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
- pracownik socjalny odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w jej mieszkaniu / przeprowadza tzw. Wywiad środowiskowy/. Poznaje jej sytuację życiową i finansową. Koniecznie trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające dochody oraz dołączyć inne zaświadczenia wymagane przez pracownika socjalnego
- pracownik socjalny sprawdza również możliwości uzyskania pomocy od krewnych w linii protej (dzieci, rodzice) – dot. alimentacji od krewnych w linii prostej (dzieci – rodzice, rodzice – dzieci)
- ma podstawie zebranych informacji, pracownik socjalny dokonuje analizy i oceny sytuacji osoby lub rodziny, formułuje wnioski z niej wynikające i stanowiące podstawę planowania pomocy
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej na podstawie powyższych dokumentów wydaje decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia oraz o powodach wydania takiej decyzji
Kiedy zasiłek może zostać nie przyznany?
- Jeśli trudności osoby lub rodziny nie są potwierdzone trudną sytuacją życiową, czyli np. sieroctwem, długotrwałą chorobą, niepełnosprawnością,
- Jeśli dochód osoby starającej się o pomoc jest wyższy od wynikającego z ustawy o pomocy społecznej /tzw. „kryterium dochodowe””/
- Jeśli standard życia przewyższa zadeklarowane dochody
- Jeśli nie zostaną złożone wszystkie dokumenty potwierdzające osiągane dochody i stan zdrowia.
- Jeśli ubiegający się o pomoc nie chcą współpracować z pracownikiem socjalnym w zakresie wykorzystania własnych możliwości i uprawnień.
- Jeśli pracownik socjalny stwierdzi np.: marnotrawstwo pieniędzy, alkoholizm, uchylanie się od pracy, przyznana pomoc wydatkowana jest niezgodnie z przeznaczeniem, między stanem faktycznym a przedstawianymi dochodami są dysproporcje.